Verstarde beweging weer vloeiend gemaakt

Ons lichaam en brein slaan herinneringen, indrukken en ervaringen op. Het is onvermijdelijk dat we in de loop van ons leven teleurstellende en kleine en/of grote trauma's oplopen, die in de psychische en lichamelijke houding worden weerspiegeld. Danstherapie maakt hiervan gebruik. In de danstherapie wordt de terugweg behandeld: in deze ontwikkeling focussen mensen zich weer op hun oorspronkelijke verlangens. Al bewegend en dansend kunnen ze patronen herkennen, deze duidelijker maken voor zichzelf en zo nodig transformeren. Wanneer iets eenmaal op deze manier is ervaren en doorleefd, dringt het diep in het bewustzijn door om vervolgens door te werken in het dagelijks leven. Verstarde bewegingen worden daardoor meer vloeiend en we voelen ons daardoor beter.

Blokkades overwinnen

Sadhana Meijer-Gopalrai ontdekte gedurende haar studie van de Indiase tempeldans (Bharatanatyam) hoe haar eigen emotionele blokkades haar in de weg zaten waardoor het heel lastig werd om lichaam en geest in de juiste richting te bewegen. Het was een lange weg om deze te overwinnen. Haar verdergaande studies, bewegingsexpressie en danstherapie, hielpen haar om deze blokkades te overwinnen en vrijer te worden in de dans. Op deze wijze heeft ze ook anderen kunnen helpen. Haar studenten / mededansers zie je op de meest recente films terug op de pagina ‘Analyse van de beweging en dans’.
Door het verfijnen van haar eigen bewegingen werd het resultaat mettertijd zichtbaar, vooral in de uitvoering van de tempeldans, maar ook in de transformaties in haar dagelijks leven waardoor de energie weer voluit kon stromen.

Op dit moment zoekt Sadhana, in opvolging van deze studies en ook als verdergaande verdieping, steeds naar nieuwe werkvormen via dans. Daarom wil ze nu deze vorm van unieke danstherapie, gebaseerd op en afgeleid van de principes van Indiase tempeldans (Bharatanatyam), introduceren in Nederland.

Welke delen van het brein worden door dans beïnvloed?

In onderstaande weergave is intuïtief geschetst zoals dans via Sadhana’s brein heeft doorgewerkt in de uitvoering. Ook bij haar eigen studenten heeft zij dit effect waargenomen.

• De motorische cortex is een essentieel onderdeel van het brein dat gestimuleerd wordt door dans. Dit gebied is namelijk verantwoordelijk voor ons leervermogen en ook om nieuwe bewegingspatronen aan te leren.
• De functie van het cerebellum (kleine hersenen) is om coördinatie en verfijning te vergemakkelijken van de motorische controle. Deze stimuleert de juiste samenwerking van de spieren die verantwoordelijk zijn voor stabiliteit en beweging. Het cerebellum wordt door complexe en unieke bewegingen gestimuleerd. Deze worden bijvoorbeeld geassocieerd met dans, in dit specifieke geval Bharatanataym.
• Dr. Reinhold Keuler merkt op dat wanneer de hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor associatief leren en verbeeldingsvermogen worden gestimuleerd, er een directe verbetering is van het zintuiglijk bewustzijn binnen een danser. Naast deze voordelen neemt ook de 'ruimtelijke oriëntatie en cognitieve capaciteit' van een danser toe als gevolg van de veranderingen en ontwikkelingen in de hersenen.

Het Indiase dansinstituut Nrityaprerana werkt vanaf 1976 met bovenstaande inzichten en heeft daarmee bewezen effectief te zijn in de heling van diverse patiënten. Er is tevens een speciaal danstherapie-programma ontwikkeld dat specifiek inspeelt op de behoeften van deze patiënten die op allerlei manieren motorisch beperkt zijn geraakt. Het programma, SNT (Suchitra’s Nritya Therapy), is door UNESCO gecertificeerd.

Waarom Bharatanatyam tegen verstarring?

Hoewel de Indiase tempeldans op zich al een prachtige vorm is om naar te kijken, heeft het in een vereenvoudigde versie ook vele voordelen bij de behandeling van verstarde bewegingen. Met relatief eenvoudige oefeningen kunnen mensen met enige discipline zichzelf vrijer maken in hun verstarde motoriek ontstaan door bijvoorbeeld mentale blokkades maar ook door aandoeningen zoals Parkinson of artritis. Bharatanatyam kent eenvoudige handgebaren en voetbewegingen waarbij alle ledematen systematisch en symmetrisch worden ingezet. De intensiteit van deze oefeningen hangt sterkt af van het geestesvermogen, de flexibiliteit van het lichaam en de reactie van de spieren van ieder individu. De gecombineerde inzet van deze drie elementen is een belangrijk verschil met westerse danstherapie omdat de inzet van lichaam en geest op andere manieren wordt gebruikt en toegepast.

Een belangrijk aspect binnen deze dansvorm is dat de dansers hand- en oogbewegingen gebruiken om verschillende emoties te uiten, waardoor ze hun eigen innerlijke gevoelens kunnen uiten. Dit soort uitingen is gunstig voor de geestelijke gezondheid omdat het de geest tot rust brengt.

In onderstaande film is een voorbeeld uitgewerkt van één aspect, namelijk ‘verstarde versus soepele oogbewegingen’. De basis wordt gelegd door te focussen in een bepaalde richting; het brein stuurt vervolgens deze richting zodat de ogen en spieren de bewegingen kunnen uitvoeren. Merk de verschillen op tussen soepele en verstarde motoriek. Na de ogen komen de gezichtsuitdrukkingen en fijne motoriek van de handen aan bod.

Voor wie?

Deze module voor dans- en bewegingsvorm kan succesvol worden toegepast voor vele probleemgebieden, zoals:

• Mensen die lijden aan diverse vormen van verstarring (bijvoorbeeld artritis, Parkinson of
  andere hersenaandoeningen).
• Kinderen die een ADHD-indicatie hebben.
• Mensen die vastzitten in patronen en daardoor starheid ervaren bij zichzelf en in de omgang
  met anderen.

Vooral de therapeuten en counsellors die met deze groep patiënten werken, kunnen bij Sadhana terecht voor een gerichte opleidingsmodule die direct toepasbaar is hun werk.

Toegepaste methodiek

Een combinatie van de volgende methodieken en elementen worden ingezet om jezelf te herkennen, opnieuw te ontdekken, te helen en bovenal soepeler je motorische vaardigheden te leren hergebruiken.

• Handgebaren: mudra’s en hasta’s (vanuit de Indiase tempeldanstraditie)
• Bewegingsexpressie
• Danstherapie

Toekomstvisie

In de nabije toekomst wordt een vijftal modules ontwikkeld waarin ook de volgende onderdelen aan de orde gaan komen:

• Gezichtsuitdrukkingen (vooral bij Parkinsonpatiënten treedt na verloop van tijd bevriezing  op van het gelaat waardoor ze sociaal steeds meer geïsoleerd raken).
• Handgebaren: de verfijning van de motoriek.
• Combinatie van oogbewegingen met handgebaren.

De eerste online modules zijn naar verwachting begin 2021 beschikbaar. De sessies ter plaatse, zowel individueel als in groepsverband, zijn nu beschikbaar. Uiteraard met inachtneming van de geldende coronamaatregelen.

Wil je meer weten?

Bel mij voor een vrijblijvende afspraak.
Telefoon: 06 28249929